Iid
Saleebaan baannu marti u ahayn. Iid waa Akhyaar nagu qaali ah. Xafladdii meherkiisa
yaannu joognay. Guutaale Jaamac Kediye ayaa garabkayga fadhiyay.
Guutaale
muddo badan baannu asxaab ahayn. Dhaqankiisa badi xog-ogaal baan u ahay. Waa
nin aan uurkiisa wax ku qarsan Karin. Maalinta uu ku diido, wuu ku diiday oo
lama gabbado. Waa codkar gar wixii uu arko ku yeedha. Afar wiil baa ka waaweyn
oo, midina la dhaqan ma aha. Guutaale dad badan baa runta ku collaystay. Hadda
jaallihiisa ugu muddada dheer baan ahay goor annu kala didi ba.
Iid
Saleebaan waa bulshaawi furfuran. Waa nin aan tolkii dhexgelin oo saaxiibbo
badan. Dad saaxiibbadii u badan baa joogay xafladda inanta loogu doonayey. Run
ahaan inta qoyskiisa ka socotay, wadaan ceel laga daray bay ku noqonaysay inta
kale. Inanta ciddii xaggeeda ka socotay gees bay ka soo jeedsadeen. Intii dhanka
Iid Saleebaan ka socotay oo aannu ku jirnaa na xag baannu ka soo golaynay.
Xafladdii
baa si habsan u bilaabantay. Iid Saleebaan Adeerkii baa quraanka ka dib
hadalkii qaatay. Bariidin ka dib “Kollay arrin dhaqan ah oo soo jireen ah
baannu idiinku nimid oo inna kulmisay. Martiqaadka in aad soo ajiibteen waannu
idiinku mahadnaqaynaa. Maanta reer hebelow (inanta reerkoodii) haddii aannu
nahay reer hebel, waxa aannu idiinku nimid in aad na siisaan Ubax Cali oo aannu
u doonayno” markii uu odaygii halkaa marinayo ayuu Guutaale is hayn waayey
“Reerka aad sheegayso ma nihin oo meesha ma wada fadhiyaan” buu kolka kali ah
ku dhawaaqay.
Hugun baa madashii daboolay. Laba
kasta oo is-dhinac fadhiyey way wada hadleen. Kuwo naxdin bay aammuseen.
Labadii dhinac ee is-hor-fadhiyey baa marna is-eega marna Guutaale iyo odaygii
isku eega. Caruuskii inanta loo doonayey kolka hore ba wuu naxsanaa. Naxdin
kale baa ugu sii biirtay. Dhidid buu hooray. Hareeraha ayuu hadba daymooday.
Odaygii wali yarka meesha laaqay buu u jeedaa. “Inta xaggan fadhida iyo inta
xaggaa soo fadhidaa reero is-horfadhiya ma aha. Cid walba waa la isugu jiraa. Laba
reer oo isguursanayaa ma jiraan. Wiil iyo gabadh baa la isu doonayaa. Haddii reero
ay ahaan lahayd, inantaa i tolliima xigta. Ma se aqaan oo Iid baa saaxiibkay
iyo walaalkay ah. Yaan la is afduubin ee annagu reerkaas ma nihin, meesha na
reero isma hor fadhiyaan” ayuu si cadhaysan Guutaale golaha uga sheegay.
Aniga iyo dhowr nin oo kale ayaa
Guutaale aammusiinnay. Dibadda ayaannu xafladdii uga kaxaynay. Odaygii na
halkii buu hadalkii ka sii watay. Ubax iyo
la isa sii Iid. Xafladdii baa laga soo dareeray. Hadal iyo doodo hor leh baa se
judhii ba bilawday. Gaar gaar baa loo istaagay. Odayada qaarkood baa Guutaale
taageersanaa. Iid adeerkii iyo xer kale
na in uu ceebeeyay bay ku andacoonayeen.
Iid marna lama uu jirin hadalkii adeerkii, kolba se ma muujin taageerada
Guutaale.
Madasha in badan oo joogtay bay
arrintu feker waayo leh dabbaalsiisay. Kuwo aan erayada madalahaas laga yidhaa
u fiirsan jirin baa aad u dhuuxay arrintii. Erayga cid ba ka degi waayey ee
doodda Guutaale xoojiyey baa ahaa “Haddii ay reero ahaan lahaayeen, inanta ayaa
i tolliimo xigta”. Goobtii xafladda
intii aannu ka soo soconnay baan Guutaale ku canaantay sida uu wax yidhi. Aniga
ayuu dib iila yaabay. Intii aannaan kala hoyan buu igu yidhi “Haddii Iid iyo Ubax
is-guursadeen gar baan ku joogaa. Haddii se laba reer la isu-dhisay xaal baan
gole kii saaka la mid ah ka bixin doonaa.”
Diisambar, 2014
Saddaam Xuseen Carab
Hargeysa, Somaliland